Α.Ζερβός:Οι στρεβλώσεις της ενεργειακής αγοράς και οι λύσεις τους

Στις στρεβλώσεις της ελληνικής ενεργειακής αγοράς οι οποίες αποτελούν τροχοπέδη στην πλήρη ανάπτυξη του κλάδου αναφέρθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ,Αρθούρος Ζερβός, σε ομιλία του στο συνέδριο του Economist.

Ειδικότερα,ο κ. Ζερβός αναφέρθηκε στην πρόσφατη απομάκρυνση από την αγορά τεσσάρων προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας της λιανικής αγοράς η οποία, όπως επεσήμανε,ανέδειξαν τις ανάγκες για αλλαγή και υιοθέτηση ενός «άλλου μοντέλου αγοράς», αφού:

- Η εξέλιξη αυτή υποχρέωσε τη ΔΕΗ να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια σχεδόν στο 100% των καταναλωτών ολόκληρης της χώρας εκθέτοντάς την σε όλους τους κινδύνους που προκύπτουν από αυξανόμενες ληξιπρόθεσμες οφειλές πελατών σε μια περίοδο παρατεταμένης οικονομικής κρίσης.
- Η ΔΕΗ επίσης υποχρεώνεται να αναλάβει ένα σημαντικό κόστος, αφού αναγκαστικά αποτελεί προμηθευτή τελευταίου καταφυγίου και προμηθευτή καθολικής υπηρεσίας χωρίς να λαμβάνει καμία αμοιβή για αυτές τις υπηρεσίες και χωρίς να έχει τη δυνατότητα επιλογής πελατών με τους δικούς της όρους.
 Τέλος η ΔΕΗ , ως προμηθευτής τελευταίου καταφυγίου, είναι επίσης υποχρεωμένη να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια στο σύνολο των καταναλωτών αυτών, χωρίς το δικαίωμα επιλογής και με τιμές που ρυθμίζονται από το κράτος.

Παράλληλα,αναφερόμενος στη δομή της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού ο κ. Ζερβός τόνισε ότι αυτή βασίζεται στο υπάρχον σύστημα (mandatory pool) το οποίο σχεδιάστηκε το2003 με στόχο τη δημιουργία κινήτρων για την προσέλκυση νέων επενδύσεων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, προσθέτοντας ότι:

«Η παρατεταμένη ύφεση και η προκύπτουσα μείωση ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, αλλάζουν ουσιωδώς τις βασικές παραμέτρους αυτού του σχεδιασμού και της οικονομικής βιωσιμότητας των επενδύσεων αυτών. Το σύστημα του mandatory pool, δεν ανταποκρίνεται στις βασικές ανάγκες της αγοράς, δεν είναι σε συμμόρφωση με το μοντέλο στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οδηγεί στην καθιέρωση στρεβλώσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργεί. Χρήσιμο παράδειγμα η έκθεση των προμηθευτών σε τιμολογιακούς κινδύνους στην χονδρεμπορική αγορά, που δεν επιτρέπεται όμως να την μετακυλήσουν στους πελάτες τους λόγω των ρυθμιζόμενων τιμολογίων».

Αναφορικά με τον εκσυγχρονισμό του μοντέλου του mandatory pool και των στρεβλώσεων ο δ/νων σύμβουλος της ΔΕΗ σημείωσε ότι η επιχείρηση την αλλαγή λειτουργίας της υποχρεωτικής αγοράς με σταδιακή προσαρμογή στην λειτουργία της ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς (Target Model) όπου προβλέπονται διμερή συμβόλαια μεταξύ Παραγωγών και Προμηθευτών. Εκτιμάται ότι αυτό θα έχει θετική επίδραση στις τιμές λιανικής, δίνοντας τη δυνατότητα σύναψης μακροχρονίων συμβολαίων μεταξύ πελατών (π.χ. Μεγάλες Βιομηχανίες) και προμηθευτών.

Ο κ. Ζερβός τόνισε ότι η πιο σημαντική στρέβλωση – που καθιερώθηκε για να διασφαλίσει την βιωσιμότητα νέων παραγωγών – αποτελείται από ένα σύνολο κανόνων στον κώδικα της αγοράς με τους οποίους οι μονάδες παραγωγής μπορούν να παραμένουν σε λειτουργία, παραβιάζοντας τη σειρά αξιολόγησης των μονάδων παραγωγής, ενώ μπορούν να εισπράττουν το μεταβλητό κόστος τους αυξημένο κατά 10%.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, σημείωσε ο κ. Ζερβός, η προβλεπόμενη καθαρή επιβάρυνση της ΔΕΗ να ανέρχεται στο ποσό των 250 εκατομμυρίων ευρώ για το 2012, εκ των οποίων οι μονάδες των Ανεξάρτητων Παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας (IPPs) να έχουν κέρδος50 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα διοχετεύονται στη μη αναγκαία κατανάλωση φυσικού αερίου. Όμως αυτό το κόστος δεν μπορεί να ανακτηθεί από τη ΔΕΗ ή από τους άλλους προμηθευτές της λιανικής αγοράς.

Αναφερόμενος στις ΑΠΕ, ο κ. Ζερβός επεσήμανε ότι ο μηχανισμός για την αμοιβή των μονάδων που λειτουργούν με ΑΠΕ στερείται συνοχής, γεγονός που οδηγεί στη δημιουργία σταθερού ελλείμματος στο λογαριασμό που εξυπηρετεί την πληρωμή τους. Προς το παρόν αυτό το έλλειμμα υπερβαίνει το ποσό των 150 εκ. ευρώ.

«Ο“γόρδιος δεσμός” για την αντιμετώπιση όλων των «στρεβλώσεων» συνδέεται άμεσα με την ριζική αντιμετώπιση των τρόπων διαμόρφωσης των τιμών σε επίπεδο χονδρικής και λιανικής αγοράς, έτσι ώστε να εξασφαλισθεί ορθολογικός ανταγωνισμός μεταξύ όλων των «παικτών της αγοράς». Ο μηχανισμός σύνδεσης των τιμολογίων με τη χονδρεμπορική αγορά, ώστε να αντανακλούν πλήρως το κόστος,αποτελεί προαπαιτούμενο για την εξασφάλιση των ικανοποιητικών αποδόσεων για όλους τους επενδυτές. Αυτό είναι απαραίτητο όχι μόνο για τη ΔΕΗ, αλλά και για όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά, ώστε να εξασφαλίζονται ανταγωνιστικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τον τελικό καταναλωτή», τόνισε ο κ. Ζερβός.

Energypress.gr